Een gezond gewas begint bij een stabiel klimaat. In moderne glastuinbouw is het klimaat in de kas geen toevallige factor meer, maar een nauwkeurig gecontroleerd systeem waarin temperatuur, luchtvochtigheid, licht en CO₂ continu worden afgestemd op de behoeften van het gewas. Geavanceerde klimaatbeheersing systemen zijn daarbij onmisbaar om optimale groeiomstandigheden te waarborgen. Maar wat houdt klimaatbeheersing precies in? En hoe kunnen telers met behulp van moderne technologie, zoals de oplossingen van JUMO, dit proces optimaliseren?
Klimaatbeheersing in een kas omvat het totale samenspel van omgevingsfactoren die van invloed zijn op de groei van planten: temperatuur, luchtvochtigheid, ventilatie, lichtintensiteit en CO₂-concentratie. Telers streven naar een optimaal microklimaat, afgestemd op het type gewas en de fase van de teelt. Te veel of te weinig van één element kan leiden tot groeivertraging, ziektes of kwaliteitsverlies.
Het klimaat wordt geregeld met een combinatie van sensoren, actuatoren (zoals ventilatiekleppen, verwarmingselementen, koelingssystemen) en een regelsysteem. Sensoren meten de actuele situatie; een PLC-systeem vertaalt deze gegevens naar concrete aansturingen in de kas.
Bijvoorbeeld: als de temperatuur stijgt, activeert het systeem automatisch de ventilatie of scherming. Dit vraagt om nauwkeurige metingen en een betrouwbaar regelsysteem zoals de JUMO variTRON, dat meerdere variabelen tegelijk kan monitoren en bijsturen.
Zijn jouw klimaatgegevens real-time inzichtelijk? En kun je eenvoudig ingrijpen wanneer nodig?
Het ideale klimaat verschilt per gewas. Voor tomaten ligt de ideale temperatuur overdag rond de 22–26°C en een luchtvochtigheid van 60–75%. Voor sla of komkommer kunnen deze waarden afwijken. Het draait hierbij om balans. Oververhitting leidt tot verdamping en stress, terwijl te veel vocht schimmels in de hand werkt. Slimme klimaatbeheersing voorkomt deze extremen en creëert een constante, gezonde groeiomgeving. Door luchtvochtigheid, temperatuur en CO₂ continu te monitoren, leveren moderne klimaatoplossingen een actieve bijdrage aan de optimale luchtvochtigheid in de kas.
Gebruik je vaste klimaatrecepten of werk je met data-gedreven optimalisatie?De optimale luchtvochtigheid ligt meestal tussen de 60% en 85% RV (relatieve vochtigheid), afhankelijk van de teeltfase en het soort gewas. Tijdens de kieming is een hogere luchtvochtigheid gewenst, terwijl in de bloeifase te hoge waarden juist problemen kunnen veroorzaken. Dit maakt een betrouwbare regeling van de luchtvochtigheid in de kas cruciaal voor het voorkomen van plantstress.
JUMO’s HydroTRANS-serie biedt hoge meetnauwkeurigheid voor RV en temperatuur en is optioneel uit te breiden met CO₂-meting. Zo krijgt de teler grip op de kleinste schommelingen in het klimaat.
Een hoge luchtvochtigheid verhoogt de kans op condensvorming, schimmelgroei en ziektes. Dit kun je voorkomen door:
Klimaatbeheersing in de kas
Een effectieve methode is het combineren van verwarmen en luchten. Warme lucht kan meer vocht opnemen, waarna het via ventilatie wordt afgevoerd. Hierbij is een nauwkeurige meting van het dauwpunt en RV essentieel om energieverspilling te voorkomen.
De JUMO HydroTRANS helpt hierbij door actuele data te leveren, waarop het regelsysteem kan anticiperen.
De groei wordt beïnvloed door een complex samenspel van factoren:
Een storing in één van deze factoren kan leiden tot groeistagnatie of verminderde productie.
Kassen worden tegenwoordig aangestuurd via geautomatiseerde regelsystemen of klimaatcomputers als onderdeel van de bredere automatisering in de glastuinbouw. Deze systemen werken met realtime gegevens van sensoren en sturen op basis van ingestelde waarden de processen aan: verwarming, koeling, ventilatie, CO₂-injectie, scherming en irrigatie.
Met het JUMO variTRON PLC-platform kunnen telers eenvoudig meerdere zones beheren, data analyseren én de aansturing aanpassen via moderne HMI’s of externe apparaten.
De glastuinbouw maakt gebruik van:
Al deze componenten vormen samen een geïntegreerd geheel van klimaatbeheersing systemen waarmee telers real-time kunnen sturen op groei, opbrengst en kwaliteit.
JUMO biedt een breed scala aan betrouwbare meet- en regelsystemen die volledig kunnen worden geïntegreerd binnen deze moderne kastechnologie. Dankzij open communicatieprotocollen zijn koppelingen met bestaande automatiseringsoplossingen eenvoudig te realiseren.
Klimaatbeheersing is geen eenmalige handeling, maar een continu proces van meten, analyseren en bijsturen. Met de juiste technologie, zoals die van JUMO, wordt dit proces eenvoudiger, slimmer en efficiënter. Zo worden opbrengsten verhoogd, energieverbruik verlaagd en blijft de teeltkwaliteit hoog. Seizoen na seizoen.
