In de wereld van industriële automatisering en sensortechnologie zijn ATEX en IECEx twee belangrijke certificeringsstandaarden die vaak ter sprake komen. Maar wat houden ze eigenlijk in en wat zijn de belangrijkste verschillen tussen beide? In dit artikel gaan we dieper in op ATEX en IECEx, inclusief een vergelijking van de belangrijkste aspecten.
ATEX staat voor "ATmosphères EXplosibles" en verwijst naar de Europese richtlijnen voor apparatuur en beveiligingssystemen die worden gebruikt in potentieel explosieve atmosferen. Het doel van ATEX is om de veiligheid te waarborgen en explosiegevaarlijke situaties te voorkomen.
ATEX 114 is een Europese richtlijn voor fabrikanten van elektrische en niet-elektrische apparatuur die wordt gebruikt in explosiegevaarlijke omgevingen . De richtlijn specificeert de certificatieprocedure en classificatie van zones waar explosieve atmosferen aanwezig kunnen zijn. Apparatuur conform ATEX 114 normen draagt specifieke markeringen en voldoet aan de vereiste veiligheidsnormen.
ATEX 153 richt zich specifiek op de bescherming van werknemers die in potentieel explosiegevaarlijke omgevingen werken. De richtlijn stelt eisen aan de keuze en het gebruik van apparatuur, markeringen en veiligheidsvoorschriften in dergelijke omgevingen. Het doel van ATEX 153 is om de veiligheid en gezondheid van werknemers te waarborgen in explosieve omgevingen.
IECEx staat voor "International Electrotechnical Commission System for Certification to Standards Relating to Equipment for Use in Explosive Atmospheres" en is een internationaal systeem richtlijn die de veiligheidscertificering van elektrische en niet-elektrische apparatuur voor gebruik in potentieel explosieve omgevingen regelt. IECEx hanteert certificatieprocedures zoals IECEx 02 en IECEx 03. Deze certificeringen zorgen ervoor dat de apparatuur voldoet aan de internationale veiligheidsnormen.
IECEx 02 is een standaard die betrekking heeft op de beoordeling van de conformiteit van elektrische apparatuur met betrekking tot explosieveiligheid.
IECEx 02 is dus vergelijkbaar met ATEX 114, maar betreft in Europa een vrijwillige certificering.
IECEx 03 is een andere belangrijke standaard binnen het IECEx-systeem.
IECEx 03 omvat onder andere:
• Eisen aan competenties van personen die werken aan Ex-apparatuur.
• Eisen aan het kwaliteitssysteem van de betreffende bedrijven.
• Eisen aan documentatie en verslaglegging.
• Certificering door een onafhankelijke IECEx gecertificeerde instantie
Onderwerp |
IECEx |
ATEX |
Organisatie / Beheer |
Industrievertegenwoordigers (fabrikanten, certificeringsinstanties, eindgebruikers van explosieveilig materiaal) |
EU Commissie (regelgevende overheid) |
Doel |
Een enkel certificaat voor elk explosieveilig product en dienst, wereldwijd erkend en aanvaard |
Vermindert handelsbarrières, verhoogt de veiligheid van apparatuur en mensen. |
Geldigheid |
Producten met IECEx-certificaat worden in meerdere landen geaccepteerd <br> - Alternatief: ExTR kan worden ingediend voor lokale certificering |
ATEX-richtlijn is wettelijk verplicht in alle EU-landen <br> |
Toepassingsgebied |
Elektrische en niet-elektrische producten en systemen <br> - Gas/stof industrie <br> - Ook van toepassing op diensten zoals reparatie en revisie |
Elektrische en niet-elektrische producten en systemen <br> - Gas/stof industrie <br> |
Gebruikte normen |
Alleen internationale normen zoals IEC <br> naleving zijn verplicht |
Elke erkende norm die voldoet aan de Essential Health and Safety Requiremens <br> naleving is niet verplicht, maar wordt algemeen gebruikt voor productbeoordeling |
Certificatieprocedure |
Uitgegeven door ExCBs (voor gecertificeerde apparatuur): <br> - ExTR (producttype) <br> - Ex QAR (kwaliteitsaudit van productiefaciliteiten) <br> - IECEx CoC (conformiteitscertificaat) <br><br> Uitgegeven door ExCBs (voor gecertificeerde dienstverleners): <br> - CAR (IEC 60079-19 compliance rapport) <br> - FAR (faciliteitsauditrapport) <br> - IECEx CoC (conformiteitscertificaat) <br><br> Online conformiteitscertificaat <br> - Officieel geregistreerd op de IECEx-website <br> - Elektronisch CoC beschikbaar als gecontroleerde versie |
Uitgegeven door ExNBs <br> - EG-type onderzoekscertificaat <br> - Ex QAN (kwaliteitsbeoordelingsmelding voor productiefaciliteit) |
Beoordeling van conformiteit |
Voor IECEx-gecertificeerd materiaal: <br> ExTR + QAR = IECEx conformiteitscertificaat (CoC) <br> ExTR = IECEx testrapport <br> QAR = IECEx kwaliteitsbeoordelingsrapport <br> Toepasbaar op alle producten, geen verschil tussen zones of producten <br> CoC <br> Zelfcertificering is NIET toegestaan <br><br> Voor IECEx-gecertificeerde diensten: <br> FAR + competentiebeoordeling = IECEx certificaat <br> FAR = Facilities Audit Report<br> Toepasbaar op alle diensten <br> Zelfcertificering is NIET toegestaan |
Conformiteitsverklaring van de fabrikant met alle benodigde documenten en rapporten <br> - Certificaat door ExNB alleen voor elektrische apparatuur voor categorie 1/2 en M1/2 <br> - Zelfcertificering toegestaan voor categorie 3 en mechanische categorie 2 <br> Niet van toepassing op diensten |
Opvolging van de fabrikant |
ExCB onderhoudt de status van het IECEx-conformiteitscertificaat op basis van de resultaten van opvolgingskwaliteitsaudits (QARs) |
ExNBs voeren regelmatige audits uit bij fabrikanten |
Eisen voor de werkplaats |
Niet voorzien – verwijst naar nationale regelgeving |
ATEX-richtlijn 137 bevat speciale eisen voor personeel en management |
Type onderzoekscertificaat
Het certificaat is gebaseerd op het onderzoeken van monsters en bevat informatie voor gebruik van de componenten in het Ex-bereik:
ATEX-keur
Betrouwbare medium- en omgevingstemperatuur
Informatie voor intrinsiek veilig circuit
Interne capaciteit en inductiviteit etc.
JUMO certificaat
EU conformiteitsverklaring
… de apparatuur aan de eisen van de Europese richtlijnen relevante normen voldoet.
… het product conform het onderzoekscertificaat gemaakt is.
… de producent over een erkent kwaliteitssysteem beschikt.
JUMO certificaat
JUMO certificaat
